کتاب مثنویتراپی
نویسنده: نوزاد تارهان
مترجم: فاطمه حیدری
نشر: پیکان
پرفسور دکتر نوزاد تارهان یکی از روانشناسان بزرگ ترکیه است که با الهام از آثار مولانا در آن توانسته با تطبیق علم روانشناسی نوین با آموزههای وی در فضایی میانرشتهای به مثنوی و سرایندهاش از دیدگاهی دیگر بنگرد.
مثنویتراپی، کتابی است که از منظر روانشناسی نوین، به مثنوی مولانا نگریسته است. کسانی که با آثار مولانا آشنا هستند، واقفاند که مولانا با وقوف کامل به احوال مخاطبان زمانهاش مانند طبیبی روانکاو و جامعهشناسی مجرب، دردهای جامعه را تشخیص داده، نسخههای درمانی آن را با زبانی که همه ارائه کرده است. مثنوی تجلی هوشیاری، خردمندی، وقار، متانت، اوج کمال و نیل به مقام جمعالجمع مولوی است. مولانا در دیوان شمس «بیماری درمانجو» و در مثنوی «طبیبی درمانگر» است.
مثنویتراپی دارای یک مقدمه، سه بخش و یک سخن پایانی است؛ بخش اول؛ با عنوان بشریت مولانا را از نو میشناسد که دارای شش فصل جداگانه است. بخش دوم؛ با عنوان مثنویتراپی، دارای 32 فصل است. هر فصل با عنوان «کلیشه تفکر منفی»، یکی از تفکرات منفی موجود در ذهن بشر را معرفی کرده، سپس حکایتی از مثنوی آورده و پس از آن به رمزگشایی روانشناسانه آن حکایت پرداخته است. در پایان هر فصل نیز به عنوان سخنی از مثنوی، ابیاتی از مولانا ذکر کرده است. بخش سوم؛ با عنوان «10 گام در هوش احساسی و مثنوی» نیز دارای 10 فصل است که هر فصل با عنوان یک گام مشخص شده و سپس یک مقدمه کوتاه درباره آن گام آمده و مانند فصلهای بخش دوم، حکایتی از مثنوی ذکر شده و بعد توضیحات روانشناسانه آن ارائه شده و در پایان نیز سخنی از مثنوی آمده است. مترجم با در نظر گرفتن امکان ناآشنایی مخاطبان با اصطلاحات روانشناسی، اسامی و اصطلاحات ادبی سعی کرده تا با افزودن یادداشت در پایان هر فصل توضیحات مختصری درباره این اصطلاحات ارائه کند.
نویسنده در مقدمه این اثر دلیل نگارش و تحقیق در این زمینه را اینطور توضیح میدهد: تاکنون مطالعات تخصصی انجام شده از سوی متخصصان روانشناسی بر روی آموزههای مولانا بیشتر جنبه مقایسهای داشته است. من متوجه روش دیگری شدم به جای آنکه شکل و کارکرد آثار مولانا را به امروز منتقل و از آن تقلید کنم، به لحاظ ذهنی و حسی به آن روزگار رفتم و با استفاده از روششناسی(متدولوژی) علمی امروز، آموزههای مولانا را مناسب با این عصر دوباره از نو تفسیر و تعبیر کردم. فکر میکنم توانستم تا حدود زیادی در سایه این روش مطالب متناسب و سازگار با عقل و نیاز که کاربردی باشد و خواستهها و توقعها را برآورده کند، ارائه کنم.
فرحناز جلویاری کارشناس مرکز مشاوره و آموزش های اجتماعی