کتاب «طراحی فراگیر مسکن و فضاهای باز همسایگی» تألیف سیدعباس یزدانفر، دانشیار دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه علم و صنعت ایران، سعید نوروزیانملکی، دانشیار دانشکدۀ معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی و نگار سعادت منتشر شد. این کتاب برای نخستین بار در سال 1402 در انتشارات دانشگاه شهید بهشتی منتشر شده است.
طراحی فراگیر مسکن و فضاهای باز همسایگی کتابی برای معرفی مفهوم طراحی فراگیر در محیطهای مسکونی است. اهمیت طراحی فراگیر در شرایطی مشخص میشود که بیش از یک میلیارد نفر، با شکلهای متفاوت توانیابی، روزانه با چالشهای برخاسته از محیط زندگی که نیازهای متنوع آنان را برآورده نمیکند، مواجه هستند.
طراحی فراگیر یکی از رویکردهای نوین با هدف پذیرش طیف گوناگونی از توانایی افراد است که با ایجاد راهحلهایی به کمک ابعاد و فرصتهای متنوع، نیاز طیف وسیعی از کاربران را تأمین میکند. البته طراحی فراگیر فراتر از انطباقهای فیزیکی صِرف است؛ بهواقع نگرشی است برای پیشبینی جامعهای که بیشتر افراد بدون توجه به میزان تواناییهایشان بتوانند در آن مشارکت و زندگی آرامی داشته باشند.
با در هم تنیدن ویژگیهای فضایی متنوع، طراحی فراگیر الگویی است برای رسیدگی به چالشهای چندبعدی جامعهای متنوع از نظر تواناییهای شخصی و اجتماعی که با گنجاندن آن در هستۀ فرایند طراحی، وسیعترین طیف ممکن از کاربران را در بر میگیرد. واحد همسایگیِ فراگیر، برای حفظ استقلال و توانمندسازی افراد، محیطی را خلق میکند که در آن افراد برای رفع نیازهایشان به دیگری وابسته نیستند.
کتاب طراحی فراگیر مسکن و فضاهای باز همسایگی نگاهی اجمالی به آیندهای است که با پذیرش تواناییهای متنوع، جامعهای بر پایۀ ارتباط، همدلی و توانمندسازی پیریزی میکند. ازاینرو، کتاب به معماران، معماران منظر، طراحان شهری و افراد دغدغهمندی پیشنهاد میشود که میخواهند محیطی را شکل دهند که فاصلۀ میان میزان توانایی و دسترسی افراد را از میان بردارد، زندگی را غنا بخشد و استقلال را تقویت کند.